Bilim adamları imkansız denilen zaman kristalini gerçeğe dönüştürdü

Zaman Kristalleri: Zamanın Ritmi Yeniden Tanımlanıyor

Geleneksel kristaller, atomların uzayda düzenli bir yapı oluşturmasıyla tanınır. Ancak Nobel ödüllü fizikçi Frank Wilczek’in 2012’de ortaya attığı “zaman kristali” fikri, bu düzenin zaman boyutunda da tekrarlanabileceğini öne sürdü. Zaman kristali kavramı, saatlerin ritmine benzer, ancak kendi kendine sürekli çarpan ve dış etki olmadan varlığını sürdüren bir yapıyı ifade ediyor.

Vienna Teknik Üniversitesi’nden Prof. Thomas Pohl, bu yeniliği “Wilczek’in vizyonuna çok yaklaştık” şeklinde özetliyor. Zaman kristalleri, klasik kristallerin mekânsal simetrisini zaman eksenine taşıyarak, dış müdahale olmaksızın sürekli kendini yenileyen bir ritim oluşturuyor. Laboratuvar deneyleri, bu ritmin hem kararlılığını hem de dayanıklılığını kanıtlamak açısından büyük önem taşıyor.

Dev Atomlar ve Uzun Süreli Ritim

Çalışmada rubidyum atomları merkezi bir rol oynuyor. Bu atomlar, Rydberg seviyesi olarak adlandırılan ve atomların genişlemiş hallerini temsil eden “dev atomlar” olarak bilinir. Normalde küçük olan atomlar, genişlemiş hallerinde birbirleriyle güçlü elektriksel etkileşimler yaparak kolektif bir sistem oluştururlar.

Araştırmacılar, iki farklı lazerle bu atomları aynı anda uyararak bir “güç mücadelesi” yarattı. Bu mücadele, atomların senkronize bir ritimle hareket etmelerini sağladı. Sistem, oda sıcaklığında ve yüzlerce milisaniye boyunca binlerce döngü gerçekleştirdi. Bu durum, deneyin önceki sistemlerden farklı olarak süreklilik ve kararlılık açısından öne çıkmasını sağladı.

Geleceğin Teknolojisi İçin Umut Vaat Eden Adımlar

Bu buluş, temel fiziğin anlaşılmasına katkı sağlamanın yanı sıra kuantum teknolojileri, hassas zaman ölçümü ve yerçekimi dalgalarının tespiti gibi alanlarda yeni uygulamaların kapısını aralıyor. Rubidyum gazının oda sıcaklığında çalışabilmesi, mikroçiplerle bütünleştirilerek kompakt sensörlerin geliştirilmesine imkan tanır.

Araştırma ekibi, Nature Physics dergisinde yayınlanan makalelerinde bu sistemin, gelecekte daha karmaşık iki ve üç boyutlu zaman kristallerinin anlaşılması için bir temel oluşturacağını belirtmiştir. Ayrıca, kuantum koherensinin bu sistemde nasıl işlediği gibi henüz yanıtlanmamış soruların da yakın zamanda yapılacak deneylerle aydınlatılması beklenmektedir.

Bilim dünyası için yeni bir kapı açan zaman kristalleri, klasik fiziğin sınırlarını zorlayarak, kuantum evreninde zamanın ritmini yeniden tanımlayan bir keşif olarak öne çıkmaktadır.

Related Posts

Bilim dünyasını ikiye bölen cisim yaklaşıyor: “Ziyaretçi arka bahçemizde”

Harvardlı bir astrofizikçi, yıldızlararası cisim 3I/ATLAS’in uzaylı teknolojisi olabileceği uyarısında bulunarak, “Eğer bir uzay aracıysa, ziyaretçi çoktan arka bahçemize girdi ve biz hazırlıksızız” dedi.

“Kirli veri” problemi büyüyor: Nedir bu “kirli veri”, nasıl temizlenecek?

“Kirli veri” veya veri kirliliği giderek daha büyük bir probleme dönüşüyor ve artık şirketlerin veri “temizliği” yapması gerekiyor. Peki ama bunu nasıl başarabilecekler?

YouTube’a da yapay zeka geliyor: “Shorts” videoları değişecek

Popüler video paylaşım platformu YouTube, fotoğrafları hareketlendirmeye yarayan yeni özelliklere kavuşuyor.

Winlator 10.1 güncellemesi oyuncuları mest etti

Android cihazlarda Windows oyunlarını çalıştırmayı mümkün kılan popüler emülatör Winlator, 10.1 sürümüyle kullanıcılarına kapsamlı bir deneyim sunmaya başladı. Geliştirici brunodev85’in yeniden aktif hale gelmesiyle yayınlanan yeni güncelleme …

Çin sıfır araçlara, Türkiye kuralını uygulayacak

Çin, sıfır kilometre alınan araçların hemen ikinci el piyasasına düşmesini engellemek için Türkiye’nin uyguladığı 6 ay 6 bin kilometre kuralına benzer uygulamaya geçecek.

Mars’ta sıra dışı keşif: Eski nehir izleri…

Bilim insanları, Mars’ın güney yüksek arazilerinde yaklaşık 16 bin km uzunluğunda eski nehir yatakları izine rastladı.